Balansventilatie

Balansventilatie is een moderne manier van ventileren, waarbij zowel lucht wordt afgezogen als ingeblazen. Hierbij zorgt de balansventilatie-eenheid ervoor dat er altijd evenveel lucht wordt aangevoerd als afgevoerd. Tevens wordt bij balansventilatie een warmtewisselaar gebruikt om de energie uit de afgezogen lucht terug te winnen om de aangevoerde lucht voor te verwarmen.

Balansventilatie is een belangrijk onderdeel bij het terugdringen van het energieverbuik van gebouwen. Met balansventilatie is namelijk de luchtkwaliteit gegarandeerd van hoog niveau en kan hierdoor volledig luchtdicht gebouwd worden. Het luchtdicht maken van gebouwen is samen met de warmteterugwinning middels balansventilatie een heel belangrijke stap in de energiebesparing van gebouwen. Isoleren zonder luchtdicht bouwen is namelijk slechts tot in beperkte maten effectief, omdat de ongewenste infiltratie al snel de dominante factor wordt.

Succesfactoren

Balansventilatie is technisch superieur aan de alternatieven, maar er zijn wel een aantal belangrijke succesfactoren die goed in de gaten gehouden moeten worden:

• Luchtdicht gebouw
  Balansventilatie heeft enkel zijn optimale rendement in een luchtdicht gebouw. Als een gebouw namelijk relatief veel luchtlekkage heeft, dan is dat de dominante factor. Voor de energieprestatie van balansventilatie betekend veel ongewenste infiltratie dat er wel warmte wordt terug gewonnen, maar dat er minstens zoveel warmte verloren gaat door tocht. Voor de hygiëne verbetering met balansventilatie is ongewenste infiltratie een probleem, omdat dit ongefilterde vuile lucht is, die het binnenklimaat vervuilt. Voor een optimale werking van de balansventilatie moet het gebouw waarin deze is toegepast daarom ook een maximale luchtlekkage hebben van 1 luchtwisseling per uur bij 50Pa, maar liever nog veel beter. Dit kan effectief getest worden met een blowerdoor test.
• Ramen die open kunnen
  Hoewel een gebouw luchtdicht moet zijn, moeten er goede voorzieningen zijn voor spuiventilatie! Het is een groot misverstand dat een gebruiker geen ramen of deuren open mag zetten. Een gebruiker moet altijd kunnen spui ventileren als de woning te warm is in de zomer, tijdens een feestje of voor enige andere reden. De luchtdichting zorgt ervoor dat de ~95% van de tijd dat de ramen en deuren dicht zijn de ventilatie goed werkt.
• Goed ontwerp
  Naast het juiste debiet voor iedere ruimte is het hierbij ontzettend belangrijk dat het systeem voldoende geluidsarm is. Een veel voorkomend probleem bij ventilatiesystemen in Nederland is dat deze bij teveel geluid produceren. Doordat er te dunne buizen gebruikt worden gaat de lucht suizen in de kanalen of er worden geen geluidsdempers van voldoende kwaliteit in de kanalen gebruikt. Volgens het bouwbesluit mag een ventilatiesysteem 35dB aan geluid produceren, maar dit niveau wordt door de meeste gebruikers als hinderlijk ervaren, vooral in luchtdichte gebouwen die van nature al stiller zijn. Daarbij komt nog eens dat de eis van 35dB doorgaans alleen gehaald wordt op de laagste ventilatiestand, terwijl een gebruiker natuurlijk ook tijdens extra ventilatie geen overlast mag ondervinden.
• Voorlichting gebruikers
  Een balansventilatiesysteem heeft periodiek klein onderhoud nodig. De gebruiker is hiervoor verantwoordelijk, maar moet hier dus ook terdege van op de hoogte zijn en van het belang hiervan. De gebruiker dient ook te weten hoe zijn ventilatiesysteem werkt en dat het bijvoorbeeld niet nodig is om continu te ventileren, anders kan hierdoor de energiebesparing van de warmtewisselaar ruimschoots teniet gedaan worden.

De effecten van alle onderdelen op de energieprestaties van een gebouw kunnen met het PHPP berekend worden.

Voordelen & Nadelen

Voordelen

• Goed beheers- en regelbaar
  Met balansventilatie kan er nauwkeurig geregeld worden hoeveel verse lucht er het huis in komt. Hierdoor is er nooit teveel verversing (extra warmteverlies), maar zeker ook nooit te weinig (ongezonde lucht).
• Alle ruimtes altijd geventileerd
  Bij balansventilatie heeft iedere ruimte een toe- of afvoer ventiel die 24u per dag functioneert, waardoor er nooit dode hoeken zijn in het huis waar niet geventileerd wordt. Bij natuurlijke ventilatie is dit een zeer groot risico, maar ook bij mechanische afvoer, natuurlijke toevoer is dit een groot risico.
• Hoog comfort
  Door de Warmte Terugwinning is de luchttoevoer voorverwarmd er veroorzaakt deze geen hinderlijke tocht meer, zoals bij alternatieve systemen.
• Groot gebruiksgemak
  Door de nauwkeurige regeling hoeft de gebruiker minder aandacht te besteden aan het ventileren en is er nooit meer een ongezonde lucht in huis.
• Energie zuinig
  Doordat de lucht over een warmtewisselaar gaat kan er tot 93% van de warmte uit de afgezogen lucht terug gewonnen worden. Dit bovenop de besparing door het nooit teveel ventileren.
• Stilte
  Doordat er geen directe ventilatie met buiten is komt er veel minder geluid van buiten de woning in, daarnaast is de gebalanceerde ventilatie, indien goed ontworpen en aangelegd, compleet onhoorbaar.
• Minder stof in huis
  Doordat alle lucht door een filter gaat is er significant minder stof in huis. Er kunnen ook speciale pollenfilters gebruikt worden die ook de pollen uit de lucht filteren en zo verlichting geven voor mensen met hooikoorts.
• Gezonder
  In combinatie met de juiste filters zorgt is de binnenlucht bij balansventilatie schoner dan de buitenlucht. Doordat deze ontdaan is van pollen en (fijn)stof hebben mensen minder last van hooikoorts en andere luchtwegaandoeningen.

Nadelen

• Extra Ruimtebeslag
  De balansventilatie is groter dan een normale afzuiging en tevens zijn er meer buizen nodig, voor zowel de aan- als afvoer.
• Geluidsproductie
  Slecht ontworpen balansventilatiesystemen kunnen hoorbaar zijn voor de gebruiker. Een goed ontwerp kan dit nadeel echter geheel ondervangen. (Met voldoende ruime kanalen en toepassing van dempers.)